Halas

Kitap Hakkında:

Kitap Adı: HALAS (Kurtuluş)

Yazar     : Mehmet RAUF

Yayınevi: Bahar Yayınevi

Sayfa     : 360

Kağıt Kalitesi: 2.Hamur

Ebat      : 12x22 cm

Yazar Hakkında:

Mehmet RAUF

17 Agustos 1875 yılında İstanbul’da doğdu. İlkokulu Balat Defterdar Mahalle Mektebi’nde, ortaokulu ise Soğukçeşme Askeri Rüşdiyesinde tamamladı. Rüştiyeden sonra Heybeliada’daki Mekteb-i Bahriye’ye yazılarak deniz subaylığı eğitimi almaya başladı. 1884-1893 yılları arasında Mekteb-i Fünun-i Bahriye-i Şahname mektebinde öğrenim gördüğü yıllarda edebiyata olan ilgisi ortaya çıkmaya başlar.

16 yaşındayken yazdığı Düşmüş adlı hikayesi Halit Ziya’nın İzmir’de çıkardığı Hizmet gazetesinde yayınlanır. Öğrencilik yıllarında İngilizce ve Fransızca’yı iyi bilen yazar batılı edebiyatçıları kendi ana dillerinden okur. Bahriye Mektebi’nden mezun olduktan sonra

Girit’te staj görmüş, stajın bitiminden sonra Kie Kanalı’nın açılması ile görevli olarak oraya gitmiştir.

Sait Halim Paşa’nın sadaret şifrecisi olarak yaptığı sırada İstanbul’da çeşitli gönül maceralarına sürüklenmiştir. İlk evliliğini Tevfik Fikret’in halasının kızı  Sermet Hanımla

Yapmış ve iki kızı olmuştur. Sonrasında iki kez daha evlenmiştir. Tüm eşlerinden kız çocuğu olan yazarın hiç erkek çocuğu olmamıştır. Bir Zambak Hikayesi müstehcen romanı sebebiyle askeri mahkemeden 6 ay hapis cezası almıştır. Bu olaydan sonra orduyla ilişkisini kesmiş edebiyata yönelmiştir.

Mektep dergisinde, Edebiyat-ı Cedide kurulduğu zaman da Servet-i Fünun’da hikayeler, mensur şiirler, edebi yazılar yazmış Servet-i Fünun’da yayımlanan Eylül romanıyla tanınmıştır.

İkinci eşi ile evli iken kendisinden  28 yaş küçük olan Muazzez hanım ile 3.evliliğini yapmıştır. Lakin felç geçirerek kötürüm olmuştur. Buna rağmen devlet kendisine aylık bağlamış ve bakım masraflarını üstlenmiştir.

Yazar sürdürdüğü hızlı, maceralı ve dengesiz hayat sonunda 23 Aralık 1931 yılında yoksulluk içerisinde vefat etmiştir.

Başlıca Eserleri:

Eylül (İlk psikolojik romandır)- Ferda-i Garam- Karanfil ve Yasemin

Genç Kız Kalbi – Böğürtlen - Son Yıldız – Tuba – Halas - Ceriha

Kan Damlası – Define Bir Zambak Hikayesi – Darendem - Kan Damlası

Hikaye Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

İhtizar - Son Emel - Aşk Kadını - Eski Aşk Geceleri - Gözlerin Aşkı

Aşikane - Siyah inci - Hanımlar Arasında

Mensur şiir:

Kazım - Siyah İnciler - Sonbahar

Tiyatro Oyunları :

Pembe Köşk - İki Kuvvet - Yağmurdan Doluya

Pençe(1920) - Sansar (1920)- Cidal (1911)- Diken (1911) 

Konusu Arka Kapaktan:

Konusunu İstiklal Savaşı'ndan alan Halas (Kurtuluş) Mehmet Rauf'un yazdığı son romandır. Vatan sevgisinin her şeyden üstün bir tema olarak işlendiği romanda, çöken bir imparatorluğun içinde bulunduğu duruma tanıklık ediyor, Mehmet Rauf'un kaleminden asker-sivil aydınların düşüncelerini okuyoruz. İşgal öncesi İzmir'inin sosyal yaşamından kesitler taşıyan bölümleri ve Yunanlılar tarafından işgalinin anlatıldığı satırlarla ilginç bir yapıt olan Halas'ta (Kurtuluş) olaylar 1918-1921 yılları arasında geçer. Halas (Kurtuluş) yayınlandığı yıl (1929) Maarif Vekaleti Talim ve Terbiye Dairesi'nce okullara tavsiye edilmiş, yazarı ödüllendirilmişti. 

Kitap Özeti ve Yorumum:

HALAS (Kurtuluş)Roman kahramanımız harp okulundan yeni mezun olmuş teğmen Nihat’tır. İstanbul’dan İzmir’e babasından kalan birkaç dükkan ve menkulü satmak üzere gelmiştir. Burada mülklere müşteri ararken kiraladığı pansiyonun karşısındaki evde oturan bir İngiliz işadamının kızı olan Bearice ilgi duymaya başlar. Lakin mütareke günleridir. Yunanlıların İzmir’i işgal etme işaretleri açık açık görünmeye başladığı günlerin birinde Beatrice’lere ziyarete giden Nihat, burada kızın babası tarafından milli gururu incitilince evden apar topar ayrılır.

Milli duyguları ağır basan kahramanımız kızla olan ilişkisini bir çırpıda keser. İzmir’de vatanın kurtuluşu için çaba gösteren Miralay Emin Bey’le tanışır. Birbirlerine o kadar ısınırlar ki, bir baba oğul ilişkisi ve güveni içinde vatanın kurtuluşu üzerine fikir alışverişinde, sohbetinde bulunurlar. Lakin bu uzun sürmez. Bir gün bir bey Nihat’a iki adet metup getirir. Miralay EMİN Bey’in kalp krizi geöirerek öldüğünü, ölmeden evvel de bu iki mektubu kendisine verilmek üzere gönderdiğini, mektubun birisinin İstanbul’daki kızına, diğerinin ise kendisine ait olduğunu söyler. Teğmen Nihat yıkılmıştır.

Babasından kalan malları apar topar satan Nihat İstanbul’a döner. İlk işi Miralay’ın kızı İclal’i bulmak olur. İclal dayısının yanında yaşamaktadır. İclal’in dayısı düşmanla işbirliği içinde olan adi herifin tekidir. Mektubu alan İclal harab olmuştur. Kızı ilk görüşte gönlünü kaptıran Nihat, nispeten de babası tarafından kendisine emanet edilen kızın uzun süreli böyle adi bir herifin yanında kalamayacağına karar verir. İclal de Nihat’a ilgi duymaktadır. 

İclal de Nihat’a ilgi duymaktadır.

Her iki genç birbirlerini severler ve kurtuluş sonrası evlenmeye karar vererek kendi aralarında nişanlanırlar. Kurtuluş hareketine katılmak isteyen Nihat İstanbul’dan Anadolu’ya geçmeye karar verir. Binbaşı Behiç Bey Anadolu’da bir köyde kendisine yardım edeceği bir ailenin ismini verir.Gizlice bu ailenin evine gelen Nihat’ı eskiden köyde yaşayan ve şimdi İngilizlere ispiyonluk yapan rum köylü görür ve eve baskın yapar. Nihat evde gizlenir. Lakin rum evden çıkmak istemez. Evin kötürüm babası rumun boğazını sıkar, Nihat silahı alnına dayar. Yaşlı adam o kadar sıkmıştır ki öldü diye bırakırlar. Bu sırada devriye gezen askerler ışığı görürler ve eve baskın yaparak Nihat’ı yakalarlar. Bu esnada da rum kendine gelmiştir. Askerler kahramanımızı İngilizlere teslim ederler. Onlar da Nihat’ı zindana atarlar. Aradan 8 ay geçer ve yargılanmak üzere mahkemeye çıkardıkları sırada koridorda eski gönül dostu Beatrice onu görür, bitap düşmüş olmasına rağmen tanır. Kurtulmasına yardım eder. Nihat’a ikinci kez evlenme teklif eder. Nihat İclal’le nişanlandığını, onu sevdiğini ve birlikte kaçarak Ankara’ya gideceklerini söyler. Aşkını içine gömen Beatrice ikisini de yemeğe davet eder ve sonrasında…

Evet sonrasında acaba İstanbul’dan Anadolu’ya geçebilecekler midir? Yoksa sürpriz bir sonla mı bitecektir. Merak ediyorsanız alın okuyun derim.Yazar Cumhuriyet’in kuruluş öncesi dönemini anlatırken aynı zamanda asker ve aydınların bu dönem hakkındaki düşüncelerini ve milli duygu ve görüşlerini de açığa vuruyor. Mehmet Rauf’un yazdığı son roman olan Halas, yayınladığı yıl okullara tavsiye edilmiş ve kendisine ödül kazandırmıştır.

Romanı tam iki yıl evvel okumuştum, Cumhuriyet’in kuruluşunun 91.yılı anısına 2.kez okudum. Okumaya değerdi çünkü. Mehmet Rauf’un okuduğum ikinci romanı, daha evvel Kan Damlası’nı da okumuştum. Her ikisinde de aynı yalın, anlaşılır dil kullanılmış olması okumayı kolaylaştırdığı fikrindeyim. Tarihi bir roman olmasına rağmen hiçbir sayfasında sıkılmadım diyebilirim. Hatta bir çırpıda, heyecan ve merak içerisinde sayfaları çevirdim.

Vatan toprağının düşman devletleri tarafından işgal edilişini, işgal sırasında bu ülkenin ekmeğini yiyen sözüm ona Türk olan hainlerin düşmanla işbirliği içinde olduklarını bir Türk subayının yaşayarak ve bizzat tanıklık eden gözünden anlatan harika bir eser. Tarihini doğru dürüst öğrenmek isteyenlere temiz bir aşk eşliğinde vatan sevgisiyle harmanlanmış harika bir roman.